อุทยานแห่งชาติปางสีดา ส่วนหนึ่งของผืนป่ามรดกโลก “ดงพญาเย็น-เขาใหญ่”

อุทยานแห่งชาติปางสีดา ส่วนหนึ่งของผืนป่ามรดกโลก “ดงพญาเย็น-เขาใหญ่”

เมืองผีเสื้อของผืนป่าตะวันออก คือ ฉายาของ อุทยานแห่งชาติปางสีดา สถานที่แห่งนี้มากไปด้วยผีเสื้อหลากหลาย กว่า 500 ชนิด และยังถูกยกให้เป็น สถานที่หนึ่งที่น่าไปชมผีเสื้อ เป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศไทย ที่มากไปด้วยเสน่ห์อย่างมาก อุทยานแห่งชาติปางสีดา เป็นส่วนหนึ่งของผืนป่ามรดกโลก

“ดงพญาเย็น-เขาใหญ่” มรดกโลกทางธรรมชาติแห่งที่ 2 ของประเทศไทย อุทยานแห่งนี้มีพื้นที่ประมาณ 527,500 ไร่ มีพื้นที่ครอบคลุมจังหวัดสระแก้วและจันทบุรี ได้รับการประกาศจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 41 เมื่อปี พ.ศ. 2525

อุทยานแห่ง ชาติปางสีดา มีสภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูง มีสภาพภูมิอากาศเฉพาะถิ่น เป็นผืนป่าต้นน้ำอันอุดมสมบูรณ์ มีผีเสื้อฝูงที่จะพบมากในช่วงปลายฤดูร้อน และมีความหลากหลายทางชีววิทยาทั้งพันธุ์พืช และสัตว์ป่า โดยเฉพาะการเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของ “จระเข้น้ำจืด” สายพันธุ์ไทย สัตว์ป่าหายากใกล้สูญพันธุ์ ซึ่งพบเพียงไม่กี่แห่งในเมืองไทย

ภายในอุทยานฯ แห่งนี้ มีสถานที่ท่องเที่ยวหลากหลาย นำโดย “น้ำตกปางสีดา” ที่ตั้งอยู่หางจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยว อช.ปางสีดา (ต.ท่าแยก อ.เมือง จ.สระแก้ว) ประมาณ 800 เมตร มีความสูงราว 10 เมตร กว้างราว 25 เมตร

ไหลตกลงมาสู่แอ่งน้ำเบื้องล่างท่ามกลางธรรมชาติอันร่มรื่น มีแอ่งน้ำที่สามารถลงเล่นน้ำได้ในบางช่วง ส่วนด้านบนตัวน้ำตกเป็นลานหินกว้าง มีธารน้ำไหลเย็น ๆ สามารถเล่นน้ำได้ในพื้นที่ที่ทางอุทยานฯ จัดไว้ให้

นอกจากนี้ ก็ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจอื่น ๆ อาทิ น้ำตกแควมะค่า, น้ำตกลานหินดาด, น้ำตกผาตะเคียน, จุดชมวิว กม.25, ทุ่งหญ้าบุตาปอด (โป่งกระทิง), ภูเขาเจดีย์ และ อ่างเก็บน้ำพระปรง เป็นต้น

กิจกรรมไฮไลท์สำหรับที่ต้องทำเมื่อไปถึง อุทยานแห่งชาติปางสีดา

อช.ปางสีดายังมีหนึ่งกิจกรรมไฮไลท์ นั่นก็ “การดูผีเสื้อ” ซึ่งที่นี่ถูกเป็นแหล่งดูผีเสื้ออันดับต้น ๆ ของเมืองไทย ที่ผู้ชื่นชอบในแมลงปีกสวยหลากสีสันไม่ควรพลาดอย่างยิ่ง ด้วยประการทั้งปวง

ปกติแล้วเรามักจะเข้าใจกันว่า ผีเสื้อนั้นชอบความหวานและกลิ่นหอมของเกสรดอกไม้ ตามที่เรามักจะเคยชินกันกับสิ่งที่เราเห็นอยู่บ่อย ๆ ทว่าความจริงแล้ว ผีเสื้อนั้นชอบอะไรที่มีกลิ่นแรง ๆ และมีรสเค็ม เช่น น้ำปลา ปลาร้า กะปิ สิ่งเน่าเปื่อยต่าง ๆ เช่น ปลาเน่า ผลไม้เน่า รวมไปถึงเหงื่อของมนุษย์ หรือแม้แต่น้ำปัสสาวะ ซึ่งถ้าคุณเอาน้ำปลาหรือน้ำปัสสาวะไปราดไว้บนพื้นดินในบริเวณที่มีผีเสื้อเยอะ ๆ ไม่นานพวกมันก็จะบินมาตอมกลิ่นเหล่านั้น

สำหรับ อช.ปางสีดา นั้นขึ้นชื่อว่าเป็น เมืองผีเสื้อของผืนป่าตะวันออก ตามที่ได้กล่าวไว้ ข้างต้น เพราะที่นี่เป็นแหล่งอาศัยของเหล่าผีเสื้อจำนวนมาก มีปริมาณมากและหลากหลายสายพันธุ์ อีกทั้งพวกมันยังชอบบินมาปรากฎตัว ให้นักท่องเที่ยวได้เห็นเป็นประจำสม่อ

จนกลายเป็นไฮไลท์ที่สำคัญของที่นี่ จนกลายเป็นจุดเด่นของเสน่ห์ในการชมผีเสื้อปางสีดำ นั่นก็คือ “พบง่าย มากมาย หลากหลาย”

“ศุภชัย บุญสุข” หรือ น้าปี หัวหน้าศูนย์บริการนักท่องเที่ยว อช.ปางสีดา เปิดเผยว่า เหตุที่อุทยานฯแห่งนี้ มีผีเสื้ออยู่เป็นจำนวนมากและหลากหลายชนิด เนื่องจากที่นี่มีพืชพันธุ์ไม้ที่เป็นแหล่งอาหารหลัก ของผีเสื้ออยู่เป็นจำนวนมาก

จำนวนชนิดพันธุ์ผีเสื้อใน อช.ปางสีดา จากการสำรวจเพียงบางจุดที่สามารถเข้าถึงได้ของ “สินธุยศ จันทรสาขา” ผู้จุดประกายผีเสื้อปางสีดา ร่วมกับสมาคมรักษ์ปางสีดา ตั้งแต่ช่วงปี 2545-2559 ตั้งแต่ปี 2545-2559 พบว่าผืนป่าแห่งนี้มีผีเสื้อกลางวันมากถึง 500 กว่าชนิด โดยผีเสื้อที่เป็นพระเอกดาวเด่นประจำ อช.ปางสีดา ก็คือ “ผีเสื้อลายซิกแซก” ที่ปีกมีลวดลายสวยงามเป็นเอกลักษณ์

นอกจากนี้ก็ยังมีผีเสื้อปีกสวย ๆ ตัวเด่นอื่น ๆ อีก อาทิ ผีเสื้อหนอนใบกุ่มธรรมดา, ผีเสื้อเหลืองหนามใหญ่โคนปีกดำ, ผีเสื้อจรกาดำขาว,ผีเสื้อเหลืองหนามแถบกว้าง, ผีเสื้อหางดาบลายจุด, ผีเสื้อหน้าเข็มปีกมนแถบขาว, ผีเสื้อหางติ่งนางละเวง, ผีเสื้อหนอนคูน, ผีเสื้อหนอนจำปี และ ผีเสื้อสะพายฟ้า เป็นต้น นักท่องเที่ยวที่เข้าไป เที่ยวอุทยานฯปางสีดา ในบริเวณน้ำตกปางสีดาและศูนย์บริการจะได้พบกับ “ประติมากรรมผีเสื้อ” ประดับอยู่หลายจุดด้วยกัน

ตื่นตาผีเสื้อ ชมผีเสื้อปางสีดา จุดชมโป่งผีเสื้อบริเวณน้ำตกปางสีดา 

สำหรับช่วงเวลาที่จะได้เห็นผีเสื้อบินมาอวดโฉมเป็นจำนวนมากก็คือ ช่วงสาย ประมาณ 9.00-11.00 น. และช่วงเย็น ประมาณ 14.00-17.00 น. ของวันที่ฟ้าเปิดมีแสงแดด ขณะที่ในช่วงเช้า ๆ เราจะได้เห็นผีเสื้อเกาะนิ่งบนใบใบหญ้า และสามารถเดินเข้าไปชมใกล้ ๆ ได้ง่าย โดยที่ผีเสื้อไม่บินหนี

อย่างไรก็ดีการชมผีเสื้อนั้น ต้องไปให้ “ถูกที่ ถูกจังหวะ และถูกช่วงเวลา” จึงจะได้ชมผีเสื้อจำนวนมากและหลากหลายอย่างมีอรรถรส ด้วยความที่เป็นผืนป่าที่มีผีเสื้ออาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ทาง อช.ปางสีดา จึงมีการสำรวจและจัดทำจุดดูผีเสื้อขึ้น โดยบางจุดมีการทำ “โป่งผีเสื้อ” (แหล่งอาหารเสริมสัตว์ป่า) ขึ้น เพื่อให้ผีเสื้อในบริเวณนั้นออกมาหากินในบริเวณโป่ง เพื่อสะดวกต่อกิจกรรมดูผีเสื้อ

อช.ปางสีดา มีไฮไลท์จุดชมผีเสื้อทั้งที่เป็นแหล่งธรรมชาติและโป่งผีเสื้อ อยู่ 12 จุดด้วยกัน ได้แก่

1. บริเวณข้างถนนหลังด่าน
2. ลาน ฮ.
3. โป่งฝายน้ำล้น
4. ทุ่งหญ้าแปลงปลูกป่า
5. หน้าศูนย์เก่า-ลานกางเต็นท์
6. ลานจอดรถทางลงน้ำตก
7. ต้นไม้หน้าลานน้ำตก
8. จุดดูผีเสื้อ
9. เส้นทางศึกษาธรรมชาติบุตาปอด*
10. ลานหินดาด*
11. ด้านหน้า-หลังหน่วย ปด.5 และ
12. เส้นทางเดินป่าจุดชมวิว* (*เส้นทาง9,10,12 ต้องขออนุญาตทางอุทยานฯและต้องมีเจ้าหน้าที่นำทางไปด้วย)

นอกจากนี้ ที่ห้องนิทรรศการ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ก็ถือเป็นอีกหนึ่ง ที่นักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาศึกษา ข้อมูลเบื้องต้นของการชมผีเสื้อของอุทยานฯ แห่งนี้ ซึ่งมีผีเสื้อดาวเด่นสตาฟฟ์ให้นักท่องเที่ยวชมอยู่หลายตัวด้วยกัน

อช.ปางสีดา สามารถดูผีเสื้อได้ทั้งปี โดยช่วงที่จะพบเห็นผีเสื้อเป็นจำนวนมากจะอยู่ในช่วง ปลายฤดูร้อน ไปจนถึง กลางฤดูฝน ของทุกปี (ราวปลายเมษายนถึงสิงหาคม)

“ที่ อช.ปางสีดา ช่วงฤดูร้อนปลายเดือนเม.ย.-พ.ค. จะพบ “ผีเสื้อฝูง”เป็นหลัก เช่น กลุ่มพวกผีเสื้อหนอนกะหล่ำ ผีเสื้อหนอนคูน หนอนจำปี หางดาบ ส่วนช่วงหน้าฝน จะพบ “ผีเสื้อป่า” จำนวนมาก พวกมันจะออกมากินผลไม้สุก และน้ำหวานจากเกสรดอกไม้ ซึ่งจะให้บรรยากาศของการชมผีเสื้อที่แตกต่างกันออกไป” ศุภชัย บุญสุข กล่าว

การดูผีเสื้อที่ อช. ปางสีดา ถือเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมชวนเพลิดเพลิน โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวกลุ่มครอบครัว ซึ่งเด็ก ๆ จะชื่นชอบเป็นพิเศษ เพราะผีเสื้อเป็นสัตว์ที่มีสีสันสวยงาม ซึ่งการได้ไปชมผีเสื้อในธรรมชาติท่ามกลางผืนป่าใหญ่ นอกจากจะช่วยสร้างทักษะการเรียนรู้จากการจำแนกสายพันธุ์แล้ว ยังช่วยสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ธรรมชาติอีกด้วย

ข้อมูลเพิ่มเติม

สามารถสอบถามได้ที่เฟซบุ๊กแฟนเพจ อุทยานแห่งชาติปางสีดา หรือ โทร. 08-1862-1511 และสามารถสอบถามข้อมูล สถานที่ท่องเที่ยว ที่พัก ร้านอาหาร ของจังหวัดสระแก้ว ได้ที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานนครนายก (รับผิดชอบพื้นที่ นครนายก ปราจีนบุรี สระแก้ว) โทร. 0-3731-2282, 0-3731-2284

ติดตามเว็บไซต์น่าสนใจเพิ่มเติม : ดูซีรี่ย์

อ่านบทความเพิ่มเติม > ชายหาดแนะนำ